Làm Game - Thấy người ta ăn khoai cũng vác mai đi đào

Chừng hơn chục năm về trước, cũng chẳng nhớ chính xác ngày tháng năm nào khi mà bọn tôi phải xếp hàng cả giờ đồng hồ để có thể ngồi vào cái máy tính có "kết nối mạng" ở quán net gần trường rồi sau đó lại tiếp tục chờ đợi login được vào server. Câu chuyện bi hài của dân tỉnh lẻ như tôi và MU game online đầu tiên mà tôi biết, ăn MU, ngủ MU, học MU, cúp học cũng MU... nói sao nhỉ MU everywhere.

MU, huyền thoại của làng game Online. Ở đây, tôi không định nói về MU chỉ tựa game này để nói về cái thời "hỗn mang" của ngành game, thị trường game Việt khi mà khái niệm làm game là một thứ mơ hồ, Admin là chúa trời và chưa từng nghĩ tôi lại dấn thân vào nó để nó ăn vào máu thịt như bây giờ. Nói thiệt tôi ngán game đến tận cổ rồi.

Lạc đề rồi, quay lại thôi. Ngành công nghiệp game Việt Nam già một thập kỷ, chứng kiến không ít những "cuộc tình" hạnh phúc và cả sớm nở tối tàn. Nhưng không thể phủ nhận Game onilne là cây hái ra tiền và cũng là kim tiêm hút máu. Từ lợi nhuận béo bổ của nó không ít doanh nghiệp cá nhân đã dấn thân vào, dĩ nhiên là muốn kiếm tiền từ nó rồi. Trước đây, thị trường game chỉ vỏn vẹn vài nhà phát hành (NPH) đình đám và chuyên nghiệp (theo kiểu vừa làm vừa học) như VNG, FPT, VTC, VDC, Asiasoft... thì bây giờ để đếm hết tên các NPH game Việt có lẽ phải mất cả ngày trời cũng chưa chắc hết... tên ảo nhiều quá mà.

Có ông anh làm việc trong NPH lớn được vài năm rồi chạy qua Trung Quốc vác một con game về với số vốn vay mượn, và anh hiển nhiên thành giám đốc và một NPH mới ra đời. Có bà chị làm Marketing cho NPH lớn, rồi chị quyết định ra ngoài mở công ty acency cho các NPH khác để rồi sau đó tự tìm kiếm game rồi lại đẻ ra một NPH nữa. Có ông chú trong Bộ, thấy thiên hạ sao kiếm tiền tỷ từ game dễ thế rồi cũng họp báo công bố kế hoạch sẽ phát hành một "Siêu phẩm" với tham vọng thống trị làng game Việt, thế là có thêm một NPH nữa. Có... ờ thì nhiều quá nói biết bao giờ mới hết, chỉ biết là có rất nhiều rất nhiều NPH mới mọc lên chỉ vì làm game dễ quá mà.

Thấy người ta ăn khoai mình cũng vác mai đi đào. Hệ quả của nó là một sự hỗn loạn, một đống bồng bông và những thủ đoạn nhằm triệt hạ nhau. Chưa bao giờ việc làm game dễ như bây giờ, chưa bao giờ game online là trở nên hỗn loạn như hiện tại. Còn nhớ cách đây hơn 2 năm, muốn chơi một game được được phải tìm hiểu rất lâu và nhiều khi phải đợi dài cổ vì chưa tới ngày phát hành, vì phải đợi server mới mà còn cày kéo với người ta. Còn bây giờ, 1 tuần ra 6 game, một game ra chục server... việc gì phải đợi?

Lạc vào ma trận game online, người chơi trở nên tù mù không biết chọn game nào để đầu tư thời gian và tiền bạc, không biết NPH nào sẽ xứng đáng để chọn mặt gửi vàng. Vì có quá nhiều cạnh tranh, các NPH phải đầu tư mạnh cho quảng cáo, PR, Marketing... Tiếp theo đó là hàng loạt lợi ích, khuyến mãi khủng, quà tặng, giftcode... hồng kéo người chơi về phía mình. Dĩ nhiên không kèm các thủ đoạn chơi bẩn, dìm hàng đối thủ thậm chí cướp quyền phát hành của đối thủ để cạnh tranh. Hàng ngàn tỷ đồng được đổ cho các nhà phát triển Trung Quốc, Google, Facebook và các kênh quảng cáo trong và ngoài nước khác...

Việc NPH mọc lên như nấm, game thì được phát hành tràn lan mất kiểm soát đang đặt ra thách thức không hề nhỏ cho các nhà chức năng. Nó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của người tiêu dùng (ở đây là game thủ) mà nhìn rộng hơn thì cả nền kinh tế nước nhà bị ảnh hưởng vô cùng trầm trọng. Không có cơ sở để đưa ra con số, chỉ có thể đề cập đến tiền bản quyền khai thác, 25 - 30% doanh thu phải chia sẻ với đối tác phát triển (Trung Quốc), 15 - 20% cho chi phí Marketing (phần nhiều là Google và Facbook)... thì một thực trạng đáng buồn khi chúng ta đang "khai thác" tài nguyên của đất nước một cách gián tiếp đẩy ra bên ngoài.

Không thể phủ nhận những giá trị mà ngành công nghiệp game online mang lại, tuy nhiên thực trạng quản lý lỏng lẻo và yếu kém hiện nay đang khiến cho con gà đẻ trứng vàng này trở thành "đại dịch" vô cùng nguy hiểm. Thiết nghĩ đã đến lúc cơ quan chức năng cần phải vào cuộc, các NPH "chân chính" cần bắt tay nhau để xây dựng một hệ sinh thái game Việt khỏe mạnh và mang lại giá trị đích thực cho cộng đồng.

Boar